Trong đêm diễn ra lễ trao giải Oscar, Ashman nói với Menken rằng ông có chuyện quan trọng cần nói khi họ quay trở lại New York, và ở đó ông đã tiết lộ với Menken rằng ông phản ứng dương tính với HIV. Ông đã được chẩn đoán vào năm 1988. Trong khi sản xuất phim Người đẹp và quái thú, các họa sĩ hoạt hình của Disney được yêu cầu đến làm việc cùng Ashman và Menken ở New York, nhưng không ai cho họ biết vì sao họ được cử đi làm ở đó. Nhiều họa sĩ nghĩ rằng đó là bởi vì ông là một nhân vật quan trọng, nhưng sau đó họ đã được biết rằng ông đang bị bệnh nặng. Ông yếu dần, nhưng vẫn làm việc được tốt và tiếp tục viết các bài hát mới.

Vào ngày 10 tháng 3 năm 1991, các họa sĩ hoạt hình của Disney lần đầu tiên chiếu phim Người đẹp và quái thú và đó là một thành công rất lớn. Sau đó, họ tới thăm Howard trong bệnh viện. Ông chỉ còn nặng 80 pounds (khoảng 36,3 kg), không còn nhìn được và chỉ nói được chút ít. Mẹ ông cho các họa sĩ xem ông vẫn đang mặc một chiếc áo thể thao có hình của Người đẹp và quái thú. Các họa sĩ nói với ông rằng bộ phim được báo chí đón nhận vô cùng nồng nhiệt một cách đáng ngạc nhiên và miêu tả tỉ mỉ cho ông nghe mọi thứ đã diễn ra như thế nào. Ông gật đầu vẻ hài lòng khi nghe tin đó. Khi mọi người đang nói lời tạm biệt, nhà sản xuất Don Hahn ngả người về phía Howard và nói, "Người đẹp và quái thú sẽ là một thành công lớn đây. Ai là người đã nghĩ ra nó?", và Ashman trả lời rằng "Đó là tôi." Bốn ngày sau, vào ngày 14 tháng 3, Ashman qua đời do biến chứng của bệnh AIDS ở tuổi 40 tại New York.[4] Phim Người đẹp và quái thú được đề tặng tới ông: "Gửi tới người bạn Howard của chúng tôi, người đã cho nàng tiên cá giọng hát và cho quái thú một tâm hồn, chúng tôi sẽ mãi mãi biết ơn. Howard Ashman 1950–1991."

Những người đã chăm sóc Ashman gồm có người bạn đời Bill Lauch, chị gái Sarah Ashman-Gillespie, và mẹ ông, bà Shirley Gershman.[4]